Το αιώνιο ελληνικό καλοκαίρι του Ζακ Λακαριέρ

«Διότι σ’ αυτήν τη χώρα η ομορφιά είναι αυθόρμητη, δεν είναι φτιαγμένη με υπολογισμούς, με μεγαλεία ή με επιτήδευση, αλλά με αέναη ευτυχία στις πιο καθημερινές λεπτομέρειες…

Στην Ελλάδα η ομορφιά δεν μαθαίνεται ποτέ, είναι αυθόρμητη, αυτόχθονη όπως τ’ άσπρα κεντίδια των κυμάτων πάνω στην άμμο, όπως η μελετημένη συμμετρία των κυπαρισσιών σε όλο το μήκος των δρόμων, σαν μία πανδαισία χρωμάτων σε πόρτες και παράθυρα, ή σαν το πολύχρωμο έμβλημα των ελληνικών ενδυμάτων και κοσμημάτων.

Διότι η ομορφιά είναι μία μάχη, είναι η νίκη του φωτός πάνω στη σκιά».

Κείμενο – Φωτογραφία  Ζακ Λακαριέρ

 Το αιώνιο ελληνικό καλοκαίρι του Ζακ Λακαριέρ!

Ο διάσημος Γάλλος συγγραφέας και ελληνιστής Ζακ Λακαριέρ γεννήθηκε στη Λιμόζ της Γαλλίας  2 Δεκεμβρίου του 1925.

Έκανα , γράφει, το πρώτο μου ταξίδι στην Ελλάδα στα 1947, και το τελευταίο το φθινόπωρο του 1966.

Η τελευταία εικόνα μου: ένα νησί του Αιγαίου, άδεντρο, με ένα μοναδικό χωριό· τοπίο απογυμνωμένο με τη μιζέρια και την ομορφιά συναρμοσμένες σα δυό πλαγιές του ίδιου λόφου.

Μιζέρια και ομορφιά. Σύζευξη των αντιθέτων, όπως η φράση του Ηράκλειτου που τα κυκλαδίτικα τοπία δεν παύουν να τη συλλαβίζουν μέσα στο φως τους:

“Αρμονίη κόσμου παλίτροπος “

Αν η εικόνα αυτού του χαμένου νησιού παραμένει μέσα μου τόσο έντονη, είναι ίσως επειδή στάθηκε η τελευταία.

Με το πάθος που τον χαρακτήριζε, κατάφερε να αναδείξει στο εξωτερικό το σύγχρονο πρόσωπο της χώρας και να το συνδέσει με την ιστορία της. Εξέδωσε μυθιστορήματα, ποιήματα, ταξιδιωτικές εντυπώσεις, βιβλία τέχνης, κ.ά., και ένα από τα καλύτερα βιβλία που γράφτηκαν για την Ελλάδα στο εξωτερικό, «Το ελληνικό καλοκαίρι» (1976).

 

Το 1950 ξεκινά με τα πόδια από τη Γαλλία με προορισμό την Ινδία, αλλά τελικά προτιμά την Ελλάδα όπου έζησε πολλά χρόνια, κυρίως στην Κρήτη, Ύδρα και στην Πάτμο.

Το 1967 που κηρύσσεται δικτατορία στην Ελλάδα, επιστρέφει στη Γαλλία και εγκαθίσταται στη Βουργουνδία. Υπήρξε λάτρης της αρχαίας και -κυρίως- της σύγχρονης Ελλάδας.

Μέσω της δουλειάς του κατάφερε να αναδείξει στο εξωτερικό το σύγχρονο πρόσωπο της Ελλάδας και να το συνδέσει με την ιστορία της. Στα έργα του για την Ελλάδα εισχωρεί βαθιά στην ελληνική πραγματικότητα της εποχής, προσεγγίζοντας όλες τις πλευρές της είτε αυτές είναι ιστορικές, είτε θρησκευτικές, είτε πολιτισμικές. Με αμείωτο ενθουσιασμό συναντάει τους μοναχούς του Αγίου Ορους, ανακαλύπτει το έργο του Πρεβελάκη ή μεταφράζει Ηρόδοτο.

 

Εξέδωσε μυθιστορήματα, ποιήματα, ταξιδιωτικές εντυπώσεις, βιβλία τέχνης, κ.ά., καθώς και ένα από τα καλύτερα βιβλία που γράφτηκαν για την Ελλάδα στο εξωτερικό, «Το ελληνικό καλοκαίρι» (1976), το οποίο είναι ένα οδοιπορικό στην αρχαία και τη νεώτερη Ελλάδα με γοητευτικές περιπλανήσεις στο μύθο, την ιστορία, την παράδοση και είναι γεμάτο από ελληνικά τοπία και ελληνικό ήλιο.

Στο βιβλίο του «Ερωτικό Λεξικό της Ελλάδας» ο Λακαρριέρ μιλάει για όλα όσα αγαπάει στην Ελλάδα: το Σολωμό, τον Ελύτη, τον Σεφέρη, τον Γκάτσο, τον Καζαντζάκη, την ελληνική γλώσσα, τα δελφίνια, το κυπαρίσσι, το ζεϊμπέκικο και το γλυκό του κουταλιού.

Μετέφρασε στα γαλλικά Έλληνες συγγραφείς, ανάμεσα στους οποίους οι: Παντελής Πρεβελάκης, Άρης Αλεξάνδρου, Στρατής Τσίρκας, Κώστας Ταχτσής, Βασίλης Βασιλικός, Σπύρος Πλασκοβίτης, Ανδρέας Φραγκιάς, Γιώργος Σεφέρης, Οδυσσέας Ελύτης, Γιάννης Ρίτσος, Τίτος Πατρίκιος, Μαρία Λαμπαδαρίδου-Πόθου.

Ο συγγραφέας, έκθαμβος μπροστά στο μεγαλείο της Ελληνικής γλώσσας, έχει δηλώσει: «…Άκουγα αυτούς τους ανθρώπους να συζητούν σε μια γλώσσα πού ήταν για μένα αρμονική αλλά ακατάληπτα μουσική. Αυτό το ταξίδι προς την πατρίδα —μητέρα των εννοιών μας— μου απεκάλυπτε ένα αγνώριστο πρόγονο που μιλούσε μια γλώσσα τόσο μακρινή από τους ήχους της. Αισθάνθηκα να τα ‘χω χαμένα όπως αν μου είχαν πει ένα βράδυ, ότι αληθινός μου πατέρας, αληθινή μάννα μου, δεν ήσαν αυτοί που με είχαν αναστήσει».

Για το σύνολο της δουλειάς του βραβεύτηκε με το Μεγάλο Βραβείο της γαλλικής Ακαδημίας. Η τελευταία δημόσια εμφάνιση του Ζακ Λακαριέρ στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκε στις 4 Σεπτεμβρίου στην Τήνο, όπου μίλησε σε εκδήλωση που διοργανώθηκε προς τιμήν του από τον Δήμο Εξωμβούργου.

Πέθανε απροσδόκητα στο Παρίσι, λόγω επιπλοκών μιας απλής χειρουργικής επέμβασης στο γόνατο, στις 17 Σεπτεμβρίου 2005, σε ηλικία 79 ετών. Η σορός του, σύμφωνα με την τελευταία του επιθυμία, αποτεφρώθηκε και η στάχτη σκορπίστηκε στη θάλασσα του Αιγαίου, στα ανοιχτά των Σπετσών, στις 3 Νοεμβρίου του 2005.

http://www.poets-radio.net/%CF%84%CE%BF-%CE%B1%CE%B9%CF%8E%CE%BD%CE%B9%CE%BF-%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%BF%CE%BA%CE%B1%CE%AF%CF%81%CE%B9-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B6%CE%B1%CE%BA-%CE%BB/